Hướng dẫn viên du lịch là một trong những công việc không thể thiếu trong ngành du lịch, góp phần tạo nên những trải nghiệm đáng nhớ cho du khách. Nhưng hướng dẫn viên du lịch là gì, vai trò và trách nhiệm của họ ra sao? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về nghề nghiệp thú vị và đầy sức hấp dẫn này!
Định nghĩa về Hướng Dẫn Viên Du Lịch
Tour guide, hay còn gọi là hướng dẫn viên du lịch, là người làm việc trong lĩnh vực du lịch và thuộc nhóm ngành dịch vụ du lịch. Nhiệm vụ chính của hướng dẫn viên là mang đến những trải nghiệm du lịch tuyệt vời cho khách hàng. Họ sử dụng ngôn ngữ để giới thiệu, trình bày và giải thích thông tin về các địa điểm, di tích, di sản văn hóa và thiên nhiên mà du khách đến thăm.
Để thực hiện công việc này, hướng dẫn viên cần có kiến thức chuyên môn thông qua đào tạo tại trường đại học hoặc cao đẳng. Bên cạnh đó, họ cần phát triển kỹ năng mềm để truyền tải thông tin và cảm xúc đến khách hàng. Ngôn ngữ, cùng với biểu đạt cảm xúc và hành động, là phương tiện chính để giao tiếp với khách hàng và cung cấp các thông tin cần thiết giúp khách hàng tham gia hoạt động du lịch một cách hiệu quả.
Vai trò của Hướng Dẫn Viên trong ngành Du Lịch
Trong môi trường kinh doanh lữ hành, vị trí của nhân viên hướng dẫn viên du lịch rất nổi bật và quan trọng. Họ đóng vai trò như một “cầu nối” trong quá trình vận hành doanh nghiệp và quyết định nhiều yếu tố trong thành công của một chuyến đi. Cụ thể, một hướng dẫn viên du lịch sẽ thực hiện các nhiệm vụ sau:
- Kết nối và tương tác với khách hàng từ nhiều nguồn để tạo mối quan hệ gần gũi.
- Đồng hành cùng du khách trong suốt chuyến đi, giúp họ khám phá và thưởng thức các điểm tham quan.
- Thu xếp, giải quyết và đối phó với mọi tình huống bất ngờ trong quá trình du lịch.
- Quảng bá và giới thiệu thương hiệu cho doanh nghiệp, cũng như đại diện để truyền đạt vẻ đẹp văn hóa và thiên nhiên của đất nước đến du khách nước ngoài.
- Phân tích thị hiếu và nhu cầu của khách hàng, thu thập ý kiến phản hồi để doanh nghiệp lữ hành có thể phát triển chiến lược kinh doanh hiệu quả hơn.
Những yếu tố cần có ở một hướng dẫn viên du lịch
Để trở thành hướng dẫn viên du lịch chuyên nghiệp và đạt được mức thu nhập tốt, bạn cần đáp ứng một số yếu tố quan trọng như sau:
Chứng chỉ hướng dẫn viên du lịch: Điều kiện bắt buộc để làm nghề hướng dẫn viên là có thẻ hướng dẫn viên do Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch cấp. Tùy vào bạn là hướng dẫn viên nội địa hay quốc tế, sẽ có các yêu cầu chứng chỉ và thẻ khác nhau.
Đối với hướng dẫn viên nội địa:
- Tốt nghiệp từ Trung cấp trở lên chuyên ngành du lịch.
- Nếu không tốt nghiệp chuyên ngành du lịch, cần có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ.
Đối với hướng dẫn viên quốc tế:
- Tối thiểu tốt nghiệp Đại học chuyên ngành du lịch hoặc hướng dẫn viên du lịch.
- Đối với người học khác chuyên ngành, cần có thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế hoặc chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ.
- Bắt buộc thành thạo ít nhất một ngôn ngữ thứ 2 ngoài tiếng Việt.
Điều kiện chung:
- Là công dân Việt Nam và thường trú tại Việt Nam.
- Không mắc các bệnh truyền nhiễm và không sử dụng các chất gây nghiện.
- Có đủ năng lực và hành vi quân sự.
Hướng dẫn viên du lịch cần đáp ứng yêu cầu gì ?
Để trở thành một hướng dẫn viên du lịch đáng tin cậy, người đó cần đáp ứng những yêu cầu sau:
Kỹ năng mềm, kỹ năng chuyên môn
Hướng dẫn viên du lịch cần học những kỹ năng mềm sau đây để thành công trong công việc:
- Kỹ năng giao tiếp: Đây là kỹ năng quan trọng nhất cho hướng dẫn viên du lịch. Họ cần có khả năng giao tiếp tốt để tương tác và truyền tải thông tin một cách dễ hiểu và hấp dẫn cho du khách.
- Kỹ năng thuyết trình: Hướng dẫn viên phải biết cách trình bày và thuyết phục du khách với các thông tin về địa điểm du lịch và lịch trình chuyến đi.
- Kỹ năng xử lý tình huống: Trong quá trình du lịch, có thể xảy ra các tình huống bất ngờ hoặc vấn đề phát sinh. Hướng dẫn viên cần biết ứng biến nhanh chóng và giải quyết tình huống một cách thông minh và linh hoạt.
- Kỹ năng ngoại ngữ: Với ngành du lịch phát triển và du khách đến từ nhiều quốc gia, việc nắm vững ngoại ngữ sẽ giúp hướng dẫn viên giao tiếp dễ dàng với khách hàng đa dạng.
- Kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ: Hướng dẫn viên cần biết sử dụng cử chỉ, biểu cảm khuôn mặt và tư thế cơ thể để truyền đạt thông điệp một cách hiệu quả, đặc biệt khi gặp khách hàng không cùng ngôn ngữ.
- Kỹ năng tổ chức, sắp xếp: Hướng dẫn viên phải có khả năng lập kế hoạch và tổ chức lịch trình chuyến đi một cách hợp lý, đảm bảo du khách có được trải nghiệm tốt nhất với đầy đủ các điểm tham quan quan trọng.
- Kỹ Năng Kiểm Soát Cảm Xúc : Công việc này đòi hỏi sự kiên nhẫn và điềm tĩnh. Khả năng kiểm soát cảm xúc giúp hướng dẫn viên duy trì được sự lạc quan và thoải mái trong mọi tình huống.
- Kỹ Năng Sử Dụng Phương Tiện Truyền Thông :Trong thế giới số hóa, khả năng sử dụng công nghệ và phương tiện truyền thông là một lợi thế, giúp hướng dẫn viên mở rộng tầm ảnh hưởng và tạo ra những trải nghiệm đáng nhớ cho du khách.
Chuyên môn và chứng chỉ nghiệp vụ
Mỗi hướng dẫn viên du lịch cần đáp ứng những yêu cầu về chứng chỉ nghiệp vụ để đảm bảo sự an toàn cho đoàn khách và chuyến đi. Nếu hướng dẫn viên không có hoặc không mang theo chứng chỉ trong quá trình làm việc, họ có thể bị phạt hành chính nặng hoặc thậm chí bị thu hồi thẻ hành nghề.
Thẻ hướng dẫn viên sẽ được cấp tại Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch và có hai loại: hướng dẫn viên nội địa và hướng dẫn viên quốc tế.
- Đối với hướng dẫn viên nội địa, họ cần tốt nghiệp Trung cấp trở lên chuyên ngành du lịch hoặc có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ.
- Đối với hướng dẫn viên quốc tế, yêu cầu cao hơn khi họ cần tốt nghiệp Đại học chuyên ngành du lịch/hướng dẫn viên du lịch hoặc có thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế và chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ. Đặc biệt, họ phải thành thạo ít nhất một ngôn ngữ ngoài tiếng Việt để phục vụ du khách quốc tế.
Các thông tin tuyển sinh của ngành hướng dẫn viên du lịch
Năm 2019, du lịch Việt Nam đã trở thành một trong những ngành đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế. Thống kê cho thấy có hơn 18 triệu lượt khách quốc tế tham quan nước ta, tăng 16,2% so với năm trước đó.
Dù năm 2020 bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và ngành du lịch không còn sôi động như trước, nhưng vẫn có nhu cầu lớn về nhân sự trong ngành. Đến năm 2022, khi dịch bệnh được kiểm soát và nhu cầu đi lại tăng, việc tuyển dụng hướng dẫn viên du lịch trong và ngoài nước cũng đang gia tăng mạnh mẽ.
Tuy nhiên, hầu hết các hướng dẫn viên du lịch hiện tại vẫn chưa đạt đủ kỹ năng mềm và kiến thức chuyên môn. Điều này làm cho nhu cầu về hướng dẫn viên chất lượng ngày càng cao và nguồn cung ngày càng khan hiếm.
Điều kiện tuyển sinh
Phải tốt nghiệp trung học phổ thông hoặc tốt nghiệp các trường bổ túc văn hóa bậc trung học phổ thông và đạt đủ điểm chuẩn đầu vào của ngành hướng dẫn viên du lịch của trường được chọn.
Những khối thi dược dùng để xét tuyển cho ngành hướng dẫn viên du lịch
STT | Cơ sở đào tạo | Khối thi |
1 | Đại học Khoa học xã hội và nhân văn Hà Nội | A00, C00, D01, D78 |
2 | Đại học kinh tế quốc dân | A00, A01, D01, D07 |
3 | Đại học Thương mại | A00, A01, D01 |
4 | Viện đại học mở Hà Nội | A00, A01, D01 |
5 | Đại học Văn hóa Hà Nội | C00, D01, D96 |
6 | Đại học Tài chính – Marketing | A00, A01, A16, D01 |
7 | Đại học Công nghiệp TP.HCM | A01, D01 |
8 | Đại học Văn hóa TP.HCM | C00; D01; D09; D15 |
9 | Đại học KHXH&NV TP.HCM | C00 |
10 | Đại học Tôn Đức Thắng | A01, C00, C01, D01 |
>>Xem thêm bài viết:
Điểm chuẩn ngành hướng dẫn viên du lịch của các trường
Phụ thuộc vào số lượng chỉ tiêu và điều kiện đầu vào của từng trường, ngành hướng dẫn viên du lịch có điểm chuẩn khác nhau. Điểm chuẩn của ngành này thường dao động từ 15,5 đến 27,75 điểm tùy thuộc vào từng cơ sở đào tạo.
Khu vực phía Bắc
- Trường ĐH Kinh tế Quốc dân xét tuyển 25.7 điểm đối với khối A00; A16; D01; D78; D96 và 26.7 điểm đối với khối C00.
- Trường Đại học Văn Hóa xét tuyển 25.7 điểm đối với ngành HDV Du lịch và 32.4 điểm đối với ngành HDV du lịch Quốc tế.
Khu vực phía Nam
- Khối ngành du lịch tại Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM điểm chuẩn là 24 điểm.
- Khối ngành du lịch tại Trường Đại học Văn Hóa TP.HCM lấy điểm chuẩn là 24.25 điểm.
- Khối ngành du lịch tại Trường Đại học Mở TP.HCM điểm chuẩn là 24.5 điểm.
- Khối ngành du lịch tại Trường Đại học Sài gòn điểm chuẩn là 23.35 điểm.
Những môn học trong ngành hướng dẫn viên du lịch
Trong khóa học Hướng dẫn viên du lịch, sinh viên sẽ được cung cấp kiến thức chuyên ngành về du lịch bao gồm địa lý du lịch, văn hóa, thiết kế và điều hành Tour, cũng như các kỹ năng mềm như giao tiếp, giải quyết tình huống, thuyết phục khách hàng và phân tích tâm lý của khách du lịch. Ngoại ngữ cũng là một phần quan trọng không thể thiếu trong khóa học này.
Các môn học chuyên ngành được thiết kế để đảm bảo tính thực tiễn và hữu ích cho công việc trong tương lai, liên quan đến văn hóa tổ chức, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục và tập quán của các vùng miền khác nhau. Việc nâng cao kiến thức về các lĩnh vực này sẽ giúp sinh viên giao tiếp với khách du lịch một cách lưu loát và tự tin hơn trong công việc của mình.
Ngoài ra, sinh viên sẽ được trang bị các kỹ năng cơ bản về quản lý, điều hành và giám sát các nghiệp vụ trong lĩnh vực kinh doanh du lịch. Họ sẽ được đào tạo để tham gia điều chỉnh và thực hiện các chiến lược, dự án, kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, cũng như hiểu rõ các chính sách của các cơ quan quản lý nhà nước về du lịch.
Sinh viên cũng sẽ được đào tạo để thực hiện các nghiên cứu độc lập có tính thực tiễn trong ngành du lịch và tham gia vào các hoạt động nghiên cứu khoa học hoặc giảng dạy về du lịch.
Hướng dẫn viên du lịch có cần chứng chỉ không?
Hướng dẫn viên du lịch cần có chứng chỉ nghiệp vụ để đảm bảo mọi thứ an toàn trong chuyến đi. Nếu không có chứng chỉ này, họ có thể bị phạt nặng hoặc thậm chí bị thu hồi giấy phép hành nghề.
Thẻ hướng dẫn được cấp bởi Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch và có hai loại: thẻ cho hướng dẫn viên nội địa và thẻ cho hướng dẫn viên quốc tế.
Hướng dẫn viên nội địa cần phải tốt nghiệp từ Trung cấp trở lên trong chuyên ngành du lịch hoặc có chứng chỉ đào tạo nghiệp vụ.
Hướng dẫn viên quốc tế cần có bằng Đại học trong chuyên ngành du lịch hoặc thẻ hướng dẫn quốc tế. Hơn nữa, họ phải biết thêm ít nhất một ngôn ngữ ngoài tiếng Việt.
Các nguyên tắc khi theo nghề hướng dẫn viên du lịch
Sự đam mê, nhiệt huyết với công việc
Để thành công trong công việc của mình, một Hướng dẫn viên du lịch cần phải có niềm đam mê và nhiệt huyết với nghề. Trong vai trò của mình, họ trở thành đại diện cho một địa điểm, giới thiệu và quảng bá cho nó. Nhiệm vụ của họ là giới thiệu về những nét đẹp, cảnh quan lịch sử và văn hóa của địa phương cùng với con người Việt Nam đến với khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới.
Chỉ có niềm đam mê và nhiệt huyết, họ mới có thể truyền đạt hết vẻ đẹp của những con người và địa danh mà họ đang hướng dẫn cho khách du lịch.
Thái độ tốt
Việc có thái độ tốt trong giao tiếp là rất quan trọng, không chỉ trong vai trò của một hướng dẫn viên du lịch mà còn trong bất kỳ công việc nào. Một thái độ nghiêm túc, kiên trì, đam mê học hỏi và chân thành đối với mọi người sẽ giúp bạn phát triển tốt hơn và được đánh giá cao hơn.
Đây là những phẩm chất cần có để tạo nên một nền tảng vững chắc và tiền đề để bạn trở thành một chuyên gia trong lĩnh vực của mình. Trong vai trò của một hướng dẫn viên du lịch, việc có thái độ tốt còn giúp bạn tạo được ấn tượng tốt với khách hàng, tạo sự tin tưởng và đánh giá cao trong mắt họ.
Kiến thức, kỹ năng
Để thành công trong vai trò của một hướng dẫn viên du lịch, không chỉ cần giao tiếp tốt mà còn cần đảm bảo tính chính xác của thông tin truyền đạt. Việc có vốn kiến thức sâu rộng về nhiều chủ đề khác nhau từ văn hóa, chính trị, lịch sử đến xã hội là điều vô cùng quan trọng.
Ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu của ngành học này. Sở hữu một ngoại ngữ tốt không chỉ giúp nâng cao mức thu nhập mà còn tăng cơ hội thăng tiến nhanh hơn trong công việc.
Bên cạnh đó, kỹ năng giao tiếp, khả năng ứng xử thông minh và tạo ra các trò chuyện hài hước, dí dỏm và cảm thụ tốt cũng là những tiền đề quan trọng để tạo được ấn tượng sâu sắc với khách hàng của mình.
Mức thu nhập của ngành Hướng dẫn viên du lịch
Thu nhập và mức lương của hướng dẫn viên du lịch sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, có một xu hướng chung là hướng dẫn viên quốc tế thường có mức lương cao hơn so với hướng dẫn viên nội địa. Điều này là do tiêu chí tuyển dụng hướng dẫn viên quốc tế khó hơn, đòi hỏi phải thành thạo ngoại ngữ và có kinh nghiệm trong việc dẫn khách du lịch nước ngoài.
- Về mức lương cơ bản, hướng dẫn viên nội địa có thể nhận khoảng 4.000.000 – 6.000.000 VNĐ/tháng và mức thu nhập tổng cộng thường từ 10.000.000 – 25.000.000 VNĐ/tháng.
- Trong khi đó, hướng dẫn viên quốc tế có mức lương cơ bản thường khoảng 5.000.000 – 7.000.000 VNĐ/tháng và mức thu nhập tổng cộng thường từ 10.000.000 – 30.000.000 VNĐ/tháng.
>>Xem thêm bài viết: